[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Jeżeli zaczniesz rozważać odpowiedz na drugie pytanie, to
zastanawiając się nad tym, czy w pełni rozumiesz wzorce językowe
oparte na presupozycjach, musisz nieświadomie zauważyć, a co
najważniejsze zaakceptować fakt, że już przynajmniej trochę je
rozumiesz.
Podobna sytuacja jest w przypadku trzeciego zdania. ZastanawiajÄ…c
się nad tym, jak szybko zacznie zarabiać pieniądze, mężczyzna,
któremu zadano to pytanie, musiał już uznać za prawdziwe to, że w
ogóle zacznie zarabiać.
© 2002 Andrzej Batko 39
Ta grupa wzorców opiera się więc na presupozycjach, które powstają
dzięki wykorzystaniu przymiotników i przysłówków, takich jak: W
PEANI , DO KOCCA , JAK .
Sądzę, że dotychczasowe wyjaśnienia pozwoliły Ci w pełni
zrozumieć, jak można skutecznie wykorzystać tą grupę presupozycji.
Chciałbym teraz jeszcze wzmocnić Twoją świadomość tego faktu
paroma kolejnymi przykładami:
" Jak bardzo chciałby pan zapewnić swoim dzieciom bezpieczną
przyszłość?
" Czy do końca jesteś świadomy tego, że& ?
" Czy w pełni zdajesz sobie sprawę z tego, że& ?
" Czy w do końca pojmujesz powagę sytuacji?
Ostatnia grupa struktur lingwistycznych, wykorzystujÄ…cych
presupozycje, opiera siÄ™ na liczbach porzÄ…dkowych, np.
PIERWSZY , KOLEJNY , OSTATNI . Mechanizm wywierania
wpływu jest
w tym przypadku analogiczny do grup presupozycji omówionych
wcześnie, dlatego zaczniemy od razu od przykładów.
© 2002 Andrzej Batko 40
Co wypijesz, jako swojego pierwszego drinka?
Takie pytanie zawsze zadawał barman w moim ulubiony londyńskim
pubie, w którym bardzo często bywałem, kiedy mieszkałem w
Wielkiej Brytanii. Przez długi okres czasu bardzo się dziwiłem,
dlaczego idÄ…c z mocnym postanowieniem wypicia tylko jednego
piwa, często mi się zdarzało, że wypiłem dwa. Teraz już wiem czym
to było spowodowane. W pytaniu, które zadawał mi barman, jest
ukryta presupozycja. Jaka? OdpowiadajÄ…c mu, co wypijÄ™ jako mojego
pierwszego drinka, nieświadomie akceptowałem fakt, że będą
następne.
Czy rozwiałem już pańskie ostatnie wątpliwości?
Jest to pytanie, które doświadczeni trenerzy zadają podczas
prowadzonych przez siebie szkoleń zawsze wtedy, kiedy bierze w
nich udział osoba, w której głowie rodzi się dużo wątpliwości
dotyczących omawianych zagadnień, co sprawia, że potrafi ona
zadać niezliczoną ilość pytań, często skutecznie zakłócając w ten
sposób planowy przebieg szkolenia. Jeżeli na tak sformułowane
pytanie trener usłyszy odpowiedz twierdzącą, to przynajmniej przez
dłuższą chwilę będzie mógł trening kontynuować bez zakłóceń,
ponieważ w tym pytaniu zawarta jest presupozycja: Nie masz więcej
wątpliwości . Polecam tę metodę wszystkim nauczycielom,
zwłaszcza akademickim, ponieważ z moich obserwacji wynika, że
współczesny student, to w znakomitej większości przypadków osoba
niezwykle ambitna, co bardzo często bezpośrednio przekłada się na
liczne pytania zadawane także w czasie wykładów, które z definicji
powinny być monologiem wygłaszającego.
W tym miejscu z wielką przyjemnością i satysfakcją pragnę Ci
oznajmić, że poznałeś już wszystkie sześć grup presupozycji. Mało
tego, nauczyłeś się, jak w sposób prawidłowy wykorzystywać
poszczególne wzorce tego rodzaju, aby wywierać wpływ na umysł
innego człowieka. W tym miejscu muszę Cię jednak ostrzec.
Używając presupozycji pojedynczo narażasz się na to, że umysł
rozmówcy na poziomie świadomym rozszyfruje zawartą w Twojej
wypowiedzi presupozycję, a następnie się jej oprze, np.
A: Co będziemy jedli podczas dzisiejszej kolacji?
B: Ale ja nie idę dzisiaj z tobą na żadną kolację.
A: Kupisz mi futro z norek, czy raczej płaszcz z lisa kochanie?
B: Możesz liczyć najwyżej na elegancki wełniany płaszcz skarbie.
A: Czy płaci pan za ten towar gotówką, czy też kartą?
B: Ale ja przecież jeszcze nie zdecydowałem, czy w ogóle go kupię.
Takie scenariusze są możliwe, jeżeli wykorzystujesz strukturę
lingwistycznÄ… zawierajÄ…cÄ… jednÄ… lub nawet dwie presupozycjÄ™. Kiedy
[ Pobierz całość w formacie PDF ]